پژوهشگر نیوز

به گزارش پایگاه خبری پژوهشگر نیوز، دکتر اسدالله عباسی استاندار گیلان در همایش ملی چشم انداز هویت در ایران عصر جدید؛ چالش‌ها و راهبردها با اشاره به تمدن ۲ هزار و ۵۰۰ ساله ایران و فرهنگ اسلامی گفت: هویت ایرانی - اسلامی از غنای تاریخی، تمدنی و معنوی بالایی برخوردار است.

دکتر عباسی با بیان اینکه آراستگی و انسجام عنصر فرهنگی، اجتماعی ایرانی همیشه برجسته بوده و هست، اظهار کرد: از این رو تمام اقوامی که در گذشته به کشورمان تهاجم کردند به نحوی محو و مغلوب فرهنگ غنی و تمدن ایران اعم از آداب، فرهنگ و زبان شدند و نتوانستند در ایرانی و هویت ایرانی - اسلامی تاثیر بگذارند.

وی با بیان اینکه ایرانیان هویت شان را در حوزه‌های مختلف حفظ کرده و بر آن پایبند هستند، اضافه کرد: ایرانیان با دریافت اسلام خالص و ناب ضمن مسلمان شدن، هویت ایرانی و اسلامی خود را حفظ کردو قوت بخشیدند که این مهم بهترین جلوه از آفرینش خداوند است که بتوان بر اساس اصالت و هویت تاریخی خود، رنگ خدایی و الهی بگیریم.

استاندار گیلان با تشریح دستاوردهای انقلاب اسلامی و با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب در سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی (ره) در سال جاری گفت: ایشان در این مراسم فرمودند که انقلاب اسلامی، استبداد را به آزادی، بی‌هویتی روزافزون این ملت را به هویت ملی و به اعتماد به نفس بدل کرد، دانشگاه‌ها، مراکز و موسسات علمی، آموزشی، تربیتی و فرهنگی به جوانان، دانش‌آموزان و دانشجویان در موضوع هویت ملی و ایرانی - اسلامی توجه کنند.

وی در ادامه با اشاره به توانمندی‌های ایران اسلامی در حوزه‌های مختلف از گذشته تاکنون افزود: علم نجوم، پزشکی و سایر علوم از ایران به سایر کشورها رسوخ کرد، در عین این توانمندی‌ها، موارد مثبت علم امروز دنیا را نیز بر اساس استعدادها و ظرفیت‌های خود می‌پذیریم.

نماینده عالی دولت در استان تصریح کرد: در این ارتباط آنچه که مهم است آنکه نباید تحت تاثیر عوامل فرهنگی قرار گیریم.

وی با بیان اینکه توجه و اهمیت هویت ایرانی - اسلامی در اسناد بالادستی، قانون اساسی، ساحت‌های ابلاغی و برنامه‌های توسعه‌ای سندچشم انداز کاملا مشهود است، اضافه کرد: دلایل فاصله گرفتن از هویت ملی و ریشه‌های اصیل اخلاقی ایرانیان باید در دانشگاه‌ها بررسی و تحلیل شود و این مهم باید به عنوان مقالات پژوهشی در دستور کار قرار گیرد.

دکتر عباسی در ادامه با اشاره به ایستادگی ایران در برابر هجمه‌های دشمنان بیان داشت: مایه مباهات است که با وجود تمامی هجمه‌ها، شبیه خون‌های فرهنگی و تحریم‌های ناجوانمردانه اقتصادی، همچنان محکم ایستاده‌ایم.

دکتر فرید نجفی رئیس دانشگاه گیلان نیز در این مراسم با بیان اینکه مفهوم هویت موضوع تازه‌ای نیست و از دیرباز انسان را به خود مشغول کرده‌است، افزود: با این‌حال، نه‌ تنها رنگ کهنگی به خود نگرفته، بلکه مهم‌ترین دغدغه انسان عصر نو نیز به‌ شمار می‌آید.

دکتر فرید نجفی اظهار کرد: هویت به معنی «چه کسی بودن» است و از نیاز طبیعی انسان به شناخته شدن و شناسانده شدن به چیزی یا جایی بر می‌آید، این حس تعلق، بنیادی ذاتی در وجود انسان دارد، برآورده شدن این نیاز، «خودآگاهی» فردی را در انسان سبب می‌شود و ارضای حس تعلق میان یک گروه انسانی، خودآگاهی جمعی و مشترک یا هویت بومی یا ملی آن گروه انسانی را تعیین می‌کند؛ از این رو هویت در قالب فردی و ملی قابل تعریف است.

وی با بیان اینکه انسان ایرانی از ۲ عنصر هویتی اسلام و ایران تشکیل شده‌است، اضافه کرد: شناسایی دقیق و انعکاس درست آن به دنیای خارج وظیفه محققان و پژوهشگران است که این راستا برگزاری نشست‌ها و فعالیت‌های فرهنگی کمک زیادی به شناخت نسل نوجوان و جوان خواهد کرد.

وی بیان کرد: برگزاری همایش‌ها و تاکید بر نگاه یکپارچه به هویت ایرانیان (میراث ایران و میراث اسلام، از ایران باستان تا ایران معاصر) به‌ منظور حفظ وحدت ملی و مواجهه با دستکاری حافظه‌ تاریخی ایرانیان با بازسازی هویت دینی در ایران باستان و جلوگیری از فعال‌شدن گسل‌ها و گسست‌های هویتی، زبانی، قومی، فرهنگی و تبیین نقش خرده ‌فرهنگ‌ها ، قومیت‌ها و مناطق در شکل‌دهی هویت ملی و فعال‌کردن اشتراکات هویتی مناطقی از جهان اسلام از مدخل میراث تاریخ و زبان و ادبیات فارسی بسیار ضروری است.

دکتر نجفی اضافه کرد: سرشت ایرانیان نیز به گونه ای بوده که به جای طرح خودی و غیرخودی، مـلاک را حق و باطل و سنخیت امر با فطرت انسانی قرارداده است، به این دلیل نیز سلام در این دیار پذیرفته شد و عنصری بیگانه به شمار نیامد، همچنان که اسلام نیز هیچ گاه خود را در حصارهای تنگ جغرافیایی محصور نساخت.

وی بیان کرد: اما پیوستگی دیانت اسلام با فرهنگ و تمدن ایرانی به گونه‌ای است که شناخت فراز و فرودهای تاریخی اسلام و ایران بدون دقت و توجه به یکدیگر ناممکن است، در جهانی که همه چیز به شکل سریع در حال تغییر و تحول است انتقال عناصر هویت ایرانیان به نسل جدید با مشکلات فراوانی همراه است. رئیس دانشگاه گیلان خاطر نشان کرد: حضور در صحنه جهانی مستلزم تلاش، تحول، بازسازی و نوسازی فرهنگی است، ساختار معنایی و قدرتمند هویت ملی ایرانی نیز نیازمند باز تولید ساختارهای مادی هویتی و فرهنگی است تا از تهاجم مصون بماند.

دکتر رضا معصومی راد عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی و دبیر اجرایی همایش ملی چشم‌انداز هویت در ایران عصر جدید؛ چالش‌ها و راهبردها گفت: تدوین مبانی نظری و مفهومی بین رشته‌ای هویت، ارائه آخرین دستاوردهای پژوهش‌های تجربی در حوزه‌های مختلف علوم انسانی در زمینه هویت، شناسایی چالش‌ها و مسائل هویت ملی در ابعاد منطقه‌ای، قومی، جهانی و اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ابعاد، مختصات، چالش‌ها و راهبردهای روانشناختی هویت در ایران و ارزیابی سیاست‌ها، برنامه‌ها و اقدامات در زمینه هویت ملی - ارزیابی قوانین و برنامه‌های توسعه از جمله اهداف و محورهای این همایش است.

دکتر رضا معصومی‌راد اظهار کرد: ۷۴ مقاله از محققان، پژوهشگران و صاحبنظران در موضوع هویت ملی از سراسر کشور در محورهای تعیین شده برای شرکت در همایش ملی " چشم‌انداز هویت در ایران عصر جدید؛ چالش‌ها و راهبردها " دریافت شد که از این تعداد ۳۴ مقاله برای ارائه در این همایش انتخاب شده است ضمن اینکه مقالات برگزیده در فصلنامه مطالعات هویت منتشر می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: هویت ملی عمدتا به معنای احساس تعلق و وفاداری به آرمان‌ها، ارزش‌ها، عناصر و نمادهای مشترک در یک جامعه (کشور)، تعریف می‌شود که اعضای آن جامعه بر گرد این عناصر مشترک وحدت می‌یابند؛ به عبارت دیگر هویت ملی به اصول و بنیادهای مشترک دیرپای مردم یک سرزمین که انسجام بخش بوده و شخصیت اصلی و اساسی ملی را می‌سازند، گفته می‌شود.

دبیر اجرایی همایش ملی "چشم‌انداز هویت در ایران عصر جدید؛ چالش‌ها و راهبردها "اظهار کرد: حفظ عناصر هویتی ملتی به مثابه میراثی فرهنگی، معنوی و تاریخی، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و صیانت از آن غالبا از وظایف نهادهای تربیتی، فرهنگی و آموزشی است.

دکتر معصومی راد افزود: اغلب کشورها در مواجهه با امواج تغییر و تحولات فرهنگی در جهان به شدت به هم وابسته کنونی در تلاشند تا از میراث‌ هویتی خود اعم از آرمان‌ها، ارزش‌ها، نمادها، مفاخر، آئین‌های دینی و مذهبی، زبان، شعر، ادبیات، اسطوره‌ها، هنرها، سنت‌ها، آداب و رسوم، باورها و میراث فرهنگی صیانت و حفاظت کنند و ضمن انتقال به نسل‌های بعد، آنها را به حفظ ارزش‌های تاریخی نیاکان خود ترغیب کنند.

دکتر معصومی‌راد بیان کرد: به رغم چنین اهمیتی، امروزه در اثر تعاملات فرهنگی و گاه تهاجم فرهنگ‌های بیگانه و متخاصم از یک سو و عدم آگاهی یا آشنایی نادرست و ناکافی از ریشه‌های غرورآفرین و افتخارآمیز هویتی خود، موجب شده تا در عرصه تعلق و تعهد به عناصر هویت بخش ملی در بخش‌هایی از جامعه دچار مشکل باشیم.

وی خاطر نشان کرد: این مساله گروه علوم اجتماعی دانشگاه گیلان را بر آن داشت تا با برگزاری این همایش برای گردآوری آثار محققان، پژوهشگران و صاحبنظران در موضوع هویت ملی، به علل و ریشه‌های چالش‌های هویتی پرداخته و برای ارائه راهکارهای مرتفع‌سازی این چالش‌ها اقدام کند.

در این همایش یک روزه مقالاتی با عناوینی از جمله هویت ملی و ایران فرهنگی: ایران کجاست و ایرانی کیست؟ تنوع‌گرایی و کثرت‌گرایی هویتی در جامعه ایران امروز، چالش‌های هویت یابی فردی و هویت سازی جمعی، ارتباط دیاسپورا و وطن، از انتزاع تا واقعیت: مطالعه موردی دیاسپورای ایرانی، بازنمایی پژوهش فضای مجازی و هویت یابی در ایران: (تحلیل ثانویه کلیه مقالات علمی طی سالهای ۱۳۸۲تا آبان ۱۴۰۲)، تحلیل پیچیدگی‌های زندگی و چالش‌های هویتی مهاجران ایرانی در سوئد، روشنفکران و تصویر غرب؛ از تمایزات آنتاگونیستی تا برسازی یک الهیات سیاسی هویتی جدید و جایگاه هویت ایرانی نزد کنشگران تعلیم و تربیت دوره مشروطه ارائه خواهد شد.